CNC takım tezgâhlarında eksenler Sağ El (Right Hand) kuralı ile tanımlanırlar.Bu 3 eksen orijin denilen noktada (avuç içinde) birleşirler ve aralarındaki açı 90°dir.Aşağıda Şekil – 83a ve 83b’ de görüldüğü gibi baş parmak X eksenini, işaret parmağı Y eksenini, orta parmak ise Z eksenini ifade etmektedir. Bu parmakların uçları ilgili eksenlerin + (Artı) yönünü gösterir.
a) Dikey İşleme Merkezi Eksenleri
b) Yatay işleme Merkezi Eksenleri
c) Döner eksenler
Şekil 1. CNC tezgâhlarında eksen tanımlamasında kullanılan Sağ El Kuralı
Yukarıda da vurgulandığı gibi CNC torna tezgâhlarında X ve Z olmak üzere 2 temel eksen vardır. Z ekseni CNC tornanın fener mili eksenini yani iş parçasının eksenini, X ekseni ise kesici takımın iş parçası eksenine dik olarak yaptığı hareketin eksenini gösterir. Bu eksenlerin pozitif ve negatif hareketleri ise şöyle tanımlanmaktadır. Kesici takımın Z ekseninde aynaya doğru hareketi - Z, puntaya doğru hareketi ise + Z olarak tanımlanır. Kesici takımın X ekseninde iş parçasının merkezine doğru yaptığı hareket – X, iş parçasının merkezinden uzaklaşan hareket ise + X olarak tanımlanır.
CNC işleme merkezlerinde ise 3 temel eksen vardır. Bu eksenlerin durumu dikey ve yatay işleme merkezlerine göre farklılık göstermektedir. Dikey işleme merkezlerinde tezgâh tablasının boyuna hareketi X, tablanın tezgâh gövdesine yaklaşıp uzaklaşan hareketi Y, tezgâh mili eksen hareketi ise Z ile gösterilmektedir. Bu eksenlerin pozitif ve negatif hareketleri ise şöyle tanımlanmaktadır.
Kesici takımın tezgâh tablasının sağına doğru yatığı hareket + X, soluna doğru yatığı hareket ise – X ile gösterilir. Yine kesici takımın tezgâh gövdesine yaklaşan hareket + Y, gövdeden uzaklaşan hareketi ise – Y ile ifade edilir. Kesici takımın iş parçası yüzeyine doğru yaptığı hareket – Z, iş parçası yüzeyinden uzaklaşan hareket ise + Z olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlamalarda CNC operatörünün yüzü tezgâha dönük olmalıdır. Yatay işleme merkezlerinde ise tezgâh mili Z yatay konumda olduğu için Y ekseni ise dikey konumuna geçer.
Tezmaksan Eğitim Üssü Derneği Ticari İşletmesi Özel İstihdam Bürosu Olarak 16/04/2018-15/04/2021 tarihleri arasında faaliyette bulunmak üzere, Türkiye İş Kurumu tarafından 13/04/2018 tarih ve 3700 sayılı karar uyarınca 964 nolu belge ile faaliyet göstermektedir. 4904 sayılı kanun uyarınca iş arayanlardan ücret alınması yasaktır. Şikayetleriniz için; Türkiye İş Kurumu İstanbul İl Müdürlüğü: 0212 249 29 87 Türkiye iş Kurumu İstanbul Çalışma ve İş Kurumu Gaziosmanpaşa Hizmet Merkezi : 0212 601 40 00 telefon numaralarına başvurabilirsiniz. © Copyright 2018 Tezmaksan Akademi.